Từ xưa đến nay lịch sử văn học Việt Nam luôn gắn liền với lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước suốt bốn ngàn năm qua. Trong đó văn học mỗi giai đoạn phản ánh rõ nét lịch sử giai đoạn đó. Một trong những nét đặc điểm của văn học giai đoạn 1945 – 1975 là nền văn học hướng về đại chúng. Vậy nền văn học hướng về đại chúng là gì là câu hỏi được nhiều bạn đọc quan tâm.
Sơ lược hoàn cảnh lịch sử, xã hội, văn hoá từ năm 1945 đến năm 1975
Có thể thấy cách mạng tháng tám thành công đã mở kỉ nguyên mới cho dân tộc Việt Nam, khai sinh một nền văn học mới gắn liền với lí tưởng độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội. Trong bối cảnh lịch sử, xã hội, văn hoá từ năm 1945 đến năm 1975 với đường lối văn nghệ của Đảng, sự lãnh đạo của Đảng là một nhân tố quan trọng đã tạo nên một nền văn học thống nhất của Việt Nam.
Bên cạnh đó hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mĩ kéo dài suốt 30 năm đã tạo nên những đặc điểm và tính chất riêng của nền văn học hình thành và phát triển trong điều kiện chiến tranh lâu dài và vô cùng ác liệt. Nền kinh tế còn nghèo và chậm phát triển. Giao lưu văn hoá hạn chế, văn học chủ yếu tiếp xúc và chịu ảnh hưởng của văn hóa các nước xã hội chủ nghĩa như Liên Xô, Trung Quốc.
Đặc điểm cơ bản nền văn học giai đoạn 1945 – 1975
Chính từ những nét đặc trưng của hoàn cảnh lịch sử, xã hội, văn hoá từ năm 1945 đến năm 1975 dù nhiều biến cố nhưng trong hoàn cảnh đặc biệt đó, văn học vẫn phát triển và đạt được những thành tựu to lớn. Nền văn học từ năm 1945 đến năm 1975 gồm các đặc điểm cơ bản nhất định đó là:
+ Nền văn học chủ yếu vận động theo hướng cách mạng hoá, gắn bó sâu sắc với vận mệnh chung của đất nước.
+ Nền văn học hướng về đại chúng.
+ Nền văn học chủ yếu mang khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn.
Nền văn học hướng về đại chúng là gì
Từ những nghiên cứu về hoàn cảnh lịch sử xã hội văn hóa đất nước từ năm 1945 đến năm 1975 thì có thể hiểu nền văn học hướng về đại chúng là gì là một trong ba đặc điểm cơ bản của văn học Việt Nam giai đoạn từ năm 1945 đến năm 1975. Ở đây có thể hiểu đại chúng vừa là đối tượng phản ánh và đối tượng phục vụ, vừa là nguồn bổ sung lực lượng sáng tác cho văn học.
Đặc điểm của nền văn học hướng về đại chúng thể hiện rõ nét trên các khía cạnh nhà văn luôn gắn bó với nhân dân lao động và mang trong mình cái nhìn mới của người sáng tác về nhân dân: Đất nước là của nhân dân. Nhân dân là những con người bình thường đang “làm ra đất nước” (khác với văn học trước 1945).
Để có được thái độ ấy, đầu tiên nhà văn phải có nhận thức, nhãn quan đúng về nhân dân, có tình cảm tốt đẹp với nhân dân, nhận ra công lao to lớn của họ trong lao động sản xuất và sự nghiệp giải phóng dân tộc (Đôi mắt của Nam Cao, Tiếng hát con tàu của Chế Lan Viên, đến câu nói tâm nguyện của Xuân Diệu: “Tôi cùng xương thịt với nhân dân tôi – Cùng đổ mồ hôi cùng sôi giọt máu”…). Lực lượng sáng tác bổ sung những cây bút từ trong nhân dân.
Nội dung của nền văn học hướng về đại chúng
Trong đặc điểm văn học Việt Nam giai đoạn từ năm 1945 đến năm 1975 nền văn học hướng về đại chúng có một số nội dung tiêu biểu như sau:
+ Nền văn học hướng về đại chúng là nền văn học luôn quan tâm đến đời sống nhân dân lao động;
+ Nền văn học hướng về đại chúng quan tâm đến những bất hạnh trong cuộc đời cũ và niềm vui sướng, tự hào về cuộc đời mới;
+ Nội dung nền văn học hướng về đại chúng thể hiện khả năng cách mạng và phẩm chất anh hung của nhân dân Việt Nam.
+ Nền văn học hướng về đại chúng đã xây dựng hình tượng quần chúng cách mạng rất thành công và tiêu biểu.
Bên cạnh đó trong đặc điểm nền văn học hướng về đại chúng thì hình thức các tác phẩm văn học đều rất ngắn gọn, dễ hiểu, chủ đề rõ ràng, hình thức nghệ thuật quen thuộc, ngôn ngữ bình dị, trong sáng.
Trên đây là phần giải đáp thắc mắc của chúng tôi về vấn đề: Nền văn học hướng về đại chúng là gì. Nếu trong quá trình nghiên cứu tìm hiểu và giải quyết vấn đề còn điều gì mà bạn đọc thắc mắc hay quan tâm bạn có thể liên hệ chúng tôi qua tổng đài tư vấn pháp luật để được hỗ trợ.
